Kompost Yapılışı

 Kompost yapmak gelişmiş ülkelerde çiçek meraklılarının yeni hobisi. İstisnasız hepsi kendi yaptığı komposttan son derece memnun.Evlerde ofislerde süs bitkilerine özel toprak gerekiyor, poşetlerde satılanlardan almak zorunda kalıyoruz. Fakat bunların çoğunluğu sahtedir. Yani, daha doğrusu, internetten kompost yapımı diye aradığınızda bulacağınız bilgilere, forumlardaki konu ile ilgili söyleşilere bakarsanız, bahçeli yerlerde yaşayan herkes büyük bir kolaylıklar yapabilir ve üzerine havalı isimler yazdırdıkları poşetlere koyarak piyasaya sürerler (nitekim heryede böyle ucube çürüntüler satılıyor). Bunlar rasgele yapılmış, hiçbir denetimden geçmemiş, kimyasal analizleri yapılmamış “dengesiz ve bozuk” kompostlardır. Eğer güvenilir bir marka biliyorsanız devamlı ondan alın. Bilmediğiniz poşet toprakları almayın.Alırsınız kullanırsınız çiçekleriniz zehirlenir ölür, ya da aylarca hiçbir gelişim göstermezler çünkü o ucube maddede bütün kimyasal dengeler tamamen bozuktur. Aslında bazen isabetli ürünlere de rastlanıyor. Yüzde bir ihtimal şansa kalmış bir şey.Kısacası, siz kendiniz kendi kompostunuzu bilinçli ve kontrollü yapsanız bitkileriniz için çok daha iyisini yapmış olursunuz. Aşağıdaki tarifime uyarsanız onlardan çok daha başarılı olacağınız yüzde yüz kesin Pratik kompost: Benim tarifim kısa sürede olgunlaşır. Organik gübre olan komposttan değil de iyi kaliteli torflu özel karışım süs bitkisi topraklarının yerini tutacak bir özelliktedir. Besleyiciliği iyidir, kullanıma hazır hale geldikten sonra gübre katmak kesinlikle gerekmez. Yarı çapta organik gübre özelliğindedir.

     Peki bu pratik kompostu nasıl yapacağız?

Kompost için her yerine delikler açılmış kova gerekiyor.Bir kovada yapacaksınız. Ama ev içinde olmaz zira koku yapabilir, böcek yapabilir. Bu iş bahçe veya balkonda yapılmalıdır. En az 30 cm genişliğinde, 40 cm derinliğinde (en az ölçüler bunlar) kapaklı bir kova.. Az biraz daha büyük olsa daya iyi. Kovanın tüm yanlarına, altı hariç her yerine ve kapak yüzeyine 10 -15 cm aralıklarla delikler açın. Delikler kurşun kalemden biraz daha kalın bir çubuğun geçebileceği genişlikte olmalı. Bu deliklerden başka ayrıca, kovanın yanlarının en aşağısına çepeçevre tek sıra, ince kurşun kalem genişliğinde 5 cm aralıklarla delikler açın. En alt yüzeye ise kibrit çöpü gibi ince birçok delikler açın. Bütün bu delikleri matkapla açabilirsiniz. Veya plastik kovaya ucu kızdırılmış bir tornavidayla kolayca delikler açabilirsiniz. Kova yere temas etmemeli. Altına uygun bir şey koyarak alttaki deliklerden de hava almasını sağlayın. Alttaki delikler ayrıca eğer içerde sulanma olursa suyun boşalması için işe yarar.

 Aşama 1 (Ön hazırlık)

Bu ilk aşamanın sonunda kompostumuz neredeyse olgunlaşmış bitmiştir. Dikkatle okuyarak bu sürecin sonuna kadar nelere dikkat etmeniz gerektiğini iyice anlayın.Kovanın dibine saksılarınızdaki eski topraklardan iki parmak yüksekliğinde toprak yayın. Bu sadece başlangıç için lazım. Üstüne çürüyecek maddelerden, elbette bulabildiklerinizi koyacaksınız:Hangi maddeler? 3 temel gurup var. Tek tek değil de ana hatlarıyla anlatırsam siz daha iyi karar verebilirsiniz. Hangi maddeler ne içindir, özetle şöyle:
 1) Yaş maddeler:
Azot, potasyum, fosfor ve çeşitli mineraller içindir. Özellikle azot için. Diğer maddeler kuru parçalarda da var.
 — Yeşil taze yapraklar; yol kenarlarından toplayacağınız çimenler, otlar, biçilmiş çimler..
 — Kullanılmış çay posası.. Şekersiz yapılmış kahve telvesi, filtre kahve posası..
 — her türlü sebze artıkları, elma kabuğu, muz kabuğu, soyduğunuz patates soğan kabukları..

2) Kuru maddeler:
Toprağa benzerliğin, sağlıklı içeriğin oturabilmesi için, toprağı havadar tutmaya yarayacak lifler içindir, karbon içindir.
 — Çeşitli kuru ağaç yaprakları, kurumuş dallar ve kurumuş ağaçların dış kabukları.. Sonbaharda özellikle ayva ağaçlarının dökülen yaprakları çok kaliteli bir kompost oluşturur, bulursanız bundan bol bol katın.
 — Boya katılmamış kartonlar mukavvalar..
— Bitkilerinizin kuruyan yaprakları, bozulan kuruyan her parçası.
— Ceviz kabuğu, fındık kabukları, yer fıstığı kılıf kabukları, kestane kabukları, eğer tuzsuz ise şam fıstığı kabukları..

3) Diğer önemli maddeler:
 Yumurta kabukları ve/veya kuru meşe yaprakları.. Bu kadarlık bir kova için, 10 kadar yumurta kabuklarını iyice ufalayarak karışıma katın. Kurumuş meşe yapraklarından bulabilirseniz yumurta kabukları gibi ondan da koyun. Bunlar toprağa kalsiyum kazandırır hem pH degleleyici vazife görürler, asitliliğin aşırı yüksek olmamasını sağlarlar.Hangi maddelerden kaçınalım? Böyle küçük çaplı komposta limon, portakal vb. turunçgil kabukları koymamalısınız. Armut şeftali gibi meyveler koymamalısınız. Yoksa asitlilik zehirleyici düzeye yükselir. Ve bu konuda başkalarının tavsiye ettiği (çeşitli hayvan pislikleri, meyveler, kıl, tüy vesaire) hiçbir şeyi katmayın. Çünkü benim tarifim çok özel bir kompost. Diğerleri daha ziyade organik gübre yapımı tarifidir, onlar o tip kompostlardır, onların oluşumu da en az 6 ay gerektirir.Kompost yapımında sebzeler, kuru yapraklar vesaire.
      Malzemeleri katmadan önce mümkün olduğunca parçalamalısınız. İnce yaprakları, yaş meyve kabuklarını olduğu gibi, kalın yaprakları, lahana saplarını ve kuru dalları ise küçük parçalara ayırarak kovaya atmalısınız. Kartonları da öyle. Büyük odunsu parçaları, ceviz vb. kabuklarını keserle ezip parçalayabilirsiniz.Karışık mı koyacağız?Öncelikle kuru maddeleri en başta hazır etmenizi depolamanızı tavsiye ederim. Her ne zaman yaş maddeleri koyarsanız kuru maddeleri de onlarla karıştırın. Kuru maddeler her defasında önceden birkaç saat suda bekletilse iyi olur (kovaya koymadan önce suyunu iyice süzün).

Oranlara dikkat:Yukarda saydığım yaş maddelerden bir yaş maddeyi diğer bir yaş maddeden daha fazla tutmamaya çok dikkat edin. Çeşitlilik çok olmalı ama herhangi birisi büyük çoklukta olmamalı. Mesela çay posası ya da yeşil çimenler diğer yaş maddelerden çok olmamalı. Ayrıca tüm karışımı genelleyerek ikiye ayırırsak, yaş maddeler kuru maddelerden daha fazla olmamalı. Eşit veya eşitin biraz altında kalmalı. Özellikle kuru ağaç yapraklarının çoğunlukta olmasında yarar var.

Nemlilik / ıslaklık:
 Karışım kupkuru olmamalı, sırılsıklam ıslak denecek kadar ıslak da olmamalı. Her on günde bir defa birikimi alt üst edin. Çok kuru ise su fısfıslayarak hafifçe ıslatın. İçten içe çürürler, toprağa dönüşmeye başlarlar. Aşırı ıslaklık iyi değil. Sulanma olur, çok çirkin koku yapar, dipten kokulu su akıntısına yol açar.Böceklenirse, kurtlanırsa? Daha iyi. İşlerin yolunda gittiğini gösterir. Sakın böcek ilacı sıkmayın her şeyi mahvedersiniz. Böceklenme kompost oluşumunu bir hayli hızlandırır. Kompost olgunlaşınca böcekler kaybolur, bir daha uğramazlar.Bütün maddeleri zamanla yavaş yavaş ekleyerek, on günde bir alt üst edip karıştırarak bu süreç birkaç hafta veya iki ay veya mevsime göre birkaç ay kadar sürmüş olabilir. Zamanla kova yarıdan fazla dolunca (dörtte üç gibi), çürüme tamamlanmamışsa bile önemli değil, yeter ki yüzde 70 kadarı iyice çürümüş olsun; bu da tamamlanmışsa ikinci aşamaya geçiyoruz.

Aşama 2 (esas aşama)

Kovanın içeriğini geniş bir leğene boşaltın içine üç su bardağı kadar eski sığır gübresi katın. (Eski sığır gübresi, içerdiği faydalı mikroorganizmalar sayesinde kompostun sağlıklı olgunlaşmasını, fermantasyonun tamamlanmasını sağlar.) İyice karıştırıp tekrar kovaya doldurun en az bir ay bekletin. Yaz sıcaklarında dört - beş hafta kadar, diğer zamanlarda duruma göre iki - dört ay kadar beklemelisiniz. Yine aynı şekilde on günde bir karışımı alt üst edin karıştırın böyle devam edin.Böylece komposttaki çürümeler ve fermantasyon tamamlanır.

Aşama 3 (dinlendirme aşaması)

 Bu aşama benim icadım. Başkalarından duymadım. Yani olmasa da olur. Kompostu yine bir leğene boşaltın, güzelce havalandırın, içine ince ufalanmış (pirinç taneleri gibi) odun kömürü kırpıntılarından iki su bardağı kadar katın, iyice karıştırın. Sonra bu sefer deliksiz ve kapaksız bir kovaya doldurup en az iki hafta dinlendirin. Nem kaybettikçe çok hafifçe sulayın.Ve kompostun kullanılması Saksılarda çiçekleriniz için kullanacağınız zaman saksının alacağı miktara göre, beşte bir gibi oranda ince karıştırın sonra çiçeklerinizi dikin.Ponza taşını havadar olmayan esintisiz iç mekanlarda yetiştirilen bitkilerin topraklarına katmanız şart. Succulent bitkilere dış mekânlarda olsalar bile gereklidir.
      Perlit? İç mekânlarda perlit yerine kesinlikle ponza taşı tavsiye ederim (hem fazlasıyla su tutucu, hem pirincin nişastalı olduğu gibi perlit de tozludur, o tozlar toprakta jelleşme gibi etki eder su tutma özelliğini fazlasıyla arttırır bu da esintisiz iç mekanlarda köklerin tamamen havasız kalıp çürümelerine yol açar). Dış mekanlarda tutulan saksıların karışımında perlit kullanılabilir. Ayrıca perlitin toprağa saldığı flor şu bitkilere zarar verir: Dua çiçeği ve akrabaları, Dracaena türleri, kurdele çiçeği, avize ağacı (yucca). Sonra, toprakta pH dengeleyicisi gibi özellik oluşturup asitliliği düşürür onun için açelya, kamelya ve gardenya gibi bitkilere perlit uygun değil. Bunlara esintili yerlerde böyle maddeler zaten gerekmez ama esintisiz iç mekânlarda topraklarına ponza taşı katmalısınız yoksa kolayca kök çürümesine yakalanabilirler.
      Bu kompost hangi bitkiler için uygundur?Salonların / ofislerin dekorasyonunda kullanılan bitkilerin çoğu tropikal yağmur ormanı altı bitkileridir. Bunlara uygunluğu yüzde yüz tamdır.Bazı bitkiler için, bu hazırladığımız komposta %20 civarında kırmızı killi toprak katmak çok faydalıdır. Özellikle gül, küpe çiçeği, ortanca.. Kaktüs ve succulent bitkiler için de böylesi daha iyidir. Ayrıca dışmekan çalı türü süs bitkilerine, güllere, sardunyalara.. Ama bence olmasa da olur. Çünkü hazırladığımız kompost neredeyse gübre niteliğindedir. Yine de onlara ve gardenya ile kamelyaya şu karışım daha faydalı olacaktır:

AZOT KAYNAKLARI
1-Kümes Hayvanı Gübresi (yaş)
2-Kümes Hayvanı Gübresi (katı)
3-Süt İneği Gübresi (sıvı)
4-Besi İneği Gübresi Katı
5-Süt ineği Gübresi Katı
6-Koyun Gübresi Katı
7-At Gübresi
8-Yemek artığı
9-Sebze artığı
10-Tavuk Atıkları
11-Kahve
12-Lahana
13-Soğan
14-Biber
15-Domates
16-Turp Sapları
17-0t ( dağınık veya sıkıştırılmış)
18-Taze Baklagil Ot Samanı
19-Kan

KARBON KAYNAKLARİ
1-Turp Kökleri
2-Talaş Toz
3-Talaş Toz Çürümüş
4-Ağaç Kabuğu (Yumuşak)
5-Ağaç Kabuğu Sert
6-Talaş Parça
7-Patates Dal Ve Yapraklari
8-Havuç
9-Normal Kağıt
10-Fıstık Kabuğu
11-Çam İğnesi
12-Karton
13-Gazete Kağıdı ( Parçalanmış)
14-Mısır Sapı
15-Mısır Koçanı
16-Pirinç Sapı
17-Pamuk Sapı ve Yaprakları
18-Zeytin Kabukları ( Kapçıkları)
19-Buğday Saplar
20-Yulaf Sapı
21-Arpa Sapı
22-Meyve Artığı
23-Dökülen Taze Yapraklar
24-Hızar Talaşı Çürümüş
25-Biçilmiş Çim
26-Dağınık Kuru yaprak

Kahverengiler + Yeşiller + Rutubet + Hava + Hacim = Kompost

“Kahverengiler” kuru materyaldir ve karbon kaynağı olarak nitelenir.

* Kuru yapraklar

* Odun talaşı ve yongası

* Saman

* Kağıt karton atıkları

* Budama atıkları

“Yeşiller” taze materyaldir ve azot kaynağı olarak nitelenirler.

* Kesilmiş taze çim

* Sökülmüş hastalıksız yeşil aksamlı bahçe bitkileri

* Yumurta kabukları

* Kahve çay atıkları

* Mutfaktan çıkan sebze meyve atıkları

Not: Azot kaynakları her zaman yeşil renkli olmak zorunda değildir.

Burada önemli olan çürümenin hızlı olması için bu materyalin boyutlarının küçük olması gereklidir. Çim biçildiği için zaten küçüktür ancak budama atıkları, kuru dalların yonga haline getirilmesi gerekir bunun için bir dal öğütücüsüne ihtiyacınız vardır, makaslanmış yeşil aksamlı bitkileriniz için makas ile doğramanız gereklidir. Şimdi bu kahverengiler ile yeşilleri  ne kadar kullanalım ki bunlar kompostlaşsınlar. Burada pratik olarak 2 kısım yeşil 1 kısım kahverengi iyi bir kompost yapar.

Yaprak, odunsu bitkiler veya mısır sapları gibi lifli malzemelerin kompostu özellikle Parçalama veya  öğütme, faydalıdır. Parçalama bakteri istilası için daha duyarlı hale getiren bir büyük yüzey alanı ortaya koyar. Bir ağaç  merkezi veya yapraklar bir tomar içinde Yetersiz oksijen için daha hızlı aerobik ayrışmaya izin vermez.

Parçalanan malzeme, boyut olarak daha düzgün hale getirilir  havalandırır ve  işlemesi  kolaylaştırır Nemli tutarak daha küçük parçacıklar kompostu  eşit ısı sağlayan ve yüzeyinde aşırı kurumasına dayanacak ve kompost yığını daha sonra ısı kaybına karşı izole edilmiş  ve aynı zamanda daha iyi bir yağmurdan neme karşı dayanıklıdır.  Parçalanmış bir malzemeden yapılmış Uniform kompost daha kolay bir şekilde toprağa uygulanabilir.

Yetiştirme Ortamı Hammaddesi Olarak Kullanılan Yanmış Kompost İçin En Önemli Kalite Kriterleri (RAL Quality Assurance for Compost, 1999).

Kompost Gübre Nasıl Hazırlanır Resimli Anlatım(Turkish)

Kompost Nedir

Kompost Nedir

Kompost Nedir ? :
Kompost veya diğer deyişle komposto, bitkisel mutfak atıklarının, otların, dal, yaprak parçalarının kısacası tüm bitkisel artıkların ve hayvan gübrelerinin bir yere yığılarak çürütülmesinden meydana gelen, doğal bir gübredir.

Kompost Yapımı :

Kompost yapmak için herşeyden önce size küçük bir bahçe gerekmekte. Sonra aşagıdaki işlemleri sırasıyla uygulayın,

Doğru kabı seçin, en doğrusu, yere açacağınız uygun büyüklükteki çukurdur, ya da tuğla, ahşap veyatel kafesten yapılmış olan kompost kutusu yapabilirsiniz, tabanı toprak olmalıdır. Bunlardan başka hazır kompost kutuları da satılmaktadır onları da kullanabilirsiniz.
Yeşil malzeme (azot içeriği fazla olanlar)


Çim biçim artıkları,
Taze sebze meyve kabukları, artıkları,
Yaş taze otlar,
Çay atıkları,mutfak atıkları.
Yapraklar,
Taze çiftlik gübresi.

Kahverengi malzeme (Karbon sağlayanlar)

Dal parçaları,
Ağaç kabukları,
Testere tozu, talaş,
Çam ibreleri,
Kuru yapraklar,
Gazete kağıdı,
Saman, sap. vs.


Komposta neler konmaz?

Et, et ürünleri,
Süt ve süt ürünleri,
Kedi köpek dışkısı,
Yağlı yiyecek artıkları, yağ,
İşlenmiş kuşe, naylonlu, aluminyumlu vs. kağıtlar,
Tıbbi atıklar, çocuk bezleri, hijyenik pedler,
Gazete ve dergi kağıtları ( matbaa kimyasallarından dolayı),
Hastalık ve zararlı içeren bitki artıkları,
Üzerinde tohum olan yabancı otlar.

İyi bir kompostun sırrı Karbon /Azot oranının dengelenmesidir. Bunu basitçe kompost yığınınızı yaparken ayarlayacaksınız.

Yığınınızı kat kat hazırlamalısınız.

Yığını yapmaya kahverengi malzemeyle başlayın,
Hazırladığınız karışımı katlar halinde koymaya başlayabilirsiniz, 15 cm. yüksekliğinde kahverengi materyal, üzerine yine 15 cm. yüksekliğinde yeşil materyal koyunuz. Bir dirgen yardımıyla iki katı birbirine hafifçe karıştırın, düzeltin. Azotlu bir kimyasal gübreden elinizle tuz serper gibi üzerine serpin (bu fermentasyonu hızlandırır)

Sonra 3 cm. kadar bahçe toprağı koyun. Hazırladığınız katmanı sulayın.

Sonra yine bitkisel materyal ve yine toprak..., en üstüne ise toprak gelecek şekilde yığınınızı bitirin.

4 - 5 ay sonra gübreniz kullanıma hazır olacak. Bu arada ellemeniz de gerekmez. Gübrenizi doğanın ellerine bırakın.
Bitkisel artığınız çok bile olsa, yapacağınız yığının yüksekliği 1.2 m den fazla olmamalıdır.

Burada yığına koyacağınız dal, kabuk vs. parçalar mutlaka küçük parçalara ayrılmalıdır.Ülkemizde de artık dal ve bahçe çöpü parçalayıcıları satılmakta. Eğer, büyük bahçeli bir evde oturuyorsanız işinize çok yarayacaktır.

EV YAPIMI BAZI DOĞAL İNSEKTİSİTLER

EV YAPIMI BAZI DOĞAL İNSEKTİSİTLER

1) Alkol spreyi : 1-2 fincan %70?lik isoprophyl alkol ¼ su ile karıştırılarak kullanılır. Oluşturulan karışım bitkide önce test edilmelidir. 2-3 gün içinde olumsuz bir etki görülmezse tüm bitkilerde uygulama yapılmalıdır. Afitler,beyaz sinek,tripslere karşı uygulanmaktadır.

2) Sarımsak yağ spreyi : Zararlılar üzerinde repellent etki yapar. Mineral yağ veya saf sabunla karıştırıldığında etkili bir insektisit meydana gelir. Afitler, beyaz sinek, kulağa kaçan ve bazı tırtılların kontrolünde etkili olmuştur.

Spreyin hazırlanması için 3 tane 28 gramlık çok ince doğranmış sarımsak dişinin 2 çay kaşığı mineral yağ içersinde en az 24 saat bekletmek gerekir. Yavaşça içerisine yarım litre su ilave edilir. Karışımı sağlandıktan sonra süzülerek kavanoz içerisine bekletilmek üzere aktarılır. Karışımdan 1-2 çorba kaşığı alınarak yarım litre su ile karıştırılır. Bu oran etkili oluyorsa daha fazla su ilave edilerek uygulama yapılabilir. Uygulama tüm bitki yüzeyi ıslanacak şekilde yapılmalıdır. Yağa duyarlı olabilecek süs bitkilerinde uygulama kontrollü yapılmalıdır.

3) Otlarla Hazırlanan Spreyler : Aromatik otlardan elde edilen solüsyonlar bir çok organik yetiştirici tarafından kullanılmaktadır. Bu solüsyonlar repellent etki yapmaktadır. Bu amaçla Sage, Tansy, Thyme gibi bitkiler kullanılmaktadır. Bu solüsyonlar yaprak yiyen bazı zararlılara karşıda kullanılmaktadır.

1-2 fincan taze yaprak 2-4 fincan su ile karıştırılır. Bu karışım bütün gece bekletilir. İçerisine ¼ oranında temizleyici sıvı sabun karıştırılır. Sıvı sabun ilacın yapraklara yapışmasında ve yayılışında etkili olmaktadır. İlaçlamada bitkinin tüm aksamının ilaçlanması başarıyı etkilemektedir. Gerekli görülmesi halinde haftalık periyotlarla uygulama tekrarlanabilir.


4) Kırmızı Tozlar: Karabiber, kırmızı biber, dere otu, zencefil?in hepsi capsaicin içerir. Böcekler üzerinde repellent etki yapmaktadır.Sentetik capsaicin arazide kullanılmak üzere üretilebilir. Yapılan bir çalışmada capsaicin?in 28 gramının 1/25?i soğan bitkisi etrafına serpildiğinde Soğan sineği?nin yumurta sayısını azaltmıştır. Lahana sineğinin lahana ve havuçtaki zararını da engellemektedir.Uygulama sırasında hassas ciltlerde tahrişlere neden olabilmektedir.Uygulamada havuç,lahana veya soğan sıralarına serpilerek uygulanabilir.Yağmur veya sulama sonrası uygulama tekrar edilmelidir.

5) Nicotin spreyi :Tütün bitkisinden elde edilir. Ev yapımı nikotin çayının en büyük avantajı etkinliğinin birkaç saat sürmesidir. Arılara toksik değildir. Nikotin toprak zararlılarına karşı kullanılmaktadır. Özellikle kök afitleri, tripsler, yaprak delicileri, armut pisillası?na karşı kullanılmaktadır.

1 fincan kurutulmuş ,öğütülmüş tütün yaprağını ¼ çay kaşığı saf sabun ilave edilmiş 4.5 lt ?lik su içinde yarım saat bekleterek süzmek suretiyle solüsyon hazırlanır.Bu solüsyon birkaç hafta kapalı bir kapta saklanabilir. Toprak zararlıları için bitkinin kök bölgesine toprak üstüne karışım uygulanır. Yaprak zararlıları için yaprak altlarının da iyice ilaçlanması gerekir. Güvenlik açısından yalnızca genç bitkilere ve hasattan bir ay öncesine kadar kullanımı daha uygundur. Patlıcan, biber,domates ve diğer Solanaceae?lerda kullanımı uygun değildir. Tütün mozaik virüsünü taşıyan tütünlerden hazırlanan solüsyon bu virüsün bitkilere bulaşmasına neden olabilir.


 Domates yaprağı: Domates, patates ve tütün yaprakları zehirli alkoloid içerir. Bu toksinler suda çözünür ve iyice kıyılmış yapraklar suda bekletilerek ev yapımı ilaçlar elde edilebilir. Domates yaprak ilacı afitler içinde kullanılabilir.

Bu solüsyonun hazırlanması için domates yaprağı iyice kıyılarak 1-2 fincan hazırlanır. 2 fincan su içerisinde bütün gece bekletilir. Süzülerek yaklaşık 2 fincan su ile karıştırılır. Uygulama bitkinin bütün aksamını kapayacak şekilde yapılır.

 Tuz spreyi : Lahana kelebeği ve kırmızı örümceklere karşı kullanılabilir. 2 çorba kaşığı tuz ile 4.5 lt su karıştırılır. Karışım bitkiye uygulanır.

Kadife çiçeğinden hazırlanan sprey : Kadife çiçeği su ve sabunla karıştırılarak bir solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon afit, larvalar ve sinekler için repellent etki yapar.

 Isırgan suyu : Ülkemizde Akdeniz Bölgesinde afitlere karşı uygulanmaktadır.

 İnsektisit etkili sabun spreyi :2.5 çorba kaşığı sıvı sabun (Palmolive) yaklaşık 1 lt su ilave edilerek karıştırılır.

 Bitkisel yağ : 2 çorba kaşığı mısır veya ayçiçek yağı 2 çorba kaşığı sıvı sabunla karıştırılır. Uygulama yapılmadan önce iyice karıştırılarak uygulanır.


Kükürt başlıca olarak mantari hastalıkların tedavisinde ve önlenmesinde kırmızı örümcek mücadelesinde ve toprak asitliğini düşürmekte kullanılır.Bunun dışında örneğin kuru meyve ve sebze üretiminde de kullanılıyor. Ayrıca bir bitki besin maddesi. Organik tarımda da izinli bir madde.Kolay temin ediliyor, ucuz.


Meyan kökünde bulunan pestisit etkisi gösteren kimyasallar:(Pestisit, zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da maddelerden oluşan karışımlardır. Pestisit, kimyasal bir madde, virüs ya da bakteri gibi biyolojik bir ajan, antimikrobik, dezenfektan ya da herhangi bir araç olabilir. Zararlı organizmalar, insanların besin kaynaklarına, mal varlıklarına zarar veren, hastalık yayan böcekler, bitki patojenleri, yabani otlar, yumuşakçalar, kuşlar, memeliler, balıklar, solucanlar ve mikroplar olabilir. Her ne kadar pestisitlerin kullanılmasının bazı yararları olsa da insanlar ve diğer hayvanlar için potansiyel toksisiteleri nedeniyle bazı sorunlar da yaratabilir)

Ev Yapımı Organik Bitki ve Hasere İlaçları(Homemade Organic Plant pesticides)

Ev Yapımı Organik Bitki Hasere İlaçları
(Homemade Organic Plant pesticides)

Bahçe, balkon ve evimizde yetiştirdiğimiz bitkiler sık sık zararlı varlıkların saldırısına uğrar. Envai çeşit böcekler, mantar hastalıkları bitkilerimizi perişan eder, hatta öldürür.  Bu da bizi çevreye zararlı olduğunu iyi bildiğimiz bir takım tarım ilaçları kullanmak zorunda bırakır. Genelde bu ilaçları bilinçsizce kullanırız. Doğru zamanda, yeterli dozda ilaç kullanmak çok önemlidir. Yanlış zamanda yapılan ilaçlamalar maksadına ulaşamayabilir. Yetersiz doz hastalığı gidermez. Fazla doz  bitkiye zarar verir, çevreyi daha fazla kirletir, zehirlenmeye yol açar. En iyisi bu maddeleri hiç kullanmamak diye düşünsek bile mecbur kalabiliyoruz. Halbuki ev bitkilerinde kullanınca havadan soluduğumuz, yediğimiz bitki ve meyvelerle  ile vücudumuza aldığımız bu tarz ilaçlar sağlığımıza tahmin edemeyeceğimiz kadar zarar veriyor.

Neyse ki bitkilere musallat olan zararlı problemlerini gidermek için küçümsenmeyecek bir alternatifimiz var:   “Ev Yapımı Bitki İlaçları”
Bazı çevre dostu maddeler ve çeşitli bitkilerden elde edilen ilaçlar bitkilerimizdeki böcek ve mantar problemlerine çare olabilir. Böylece kendimizi ve çevremizi zehirlemeden bitkilerimizi tekrar eski sağlığına kavuşturabiliriz. Biraz zahmetli de olsa hazır kimyasal  ilaçları kullanmadan evvel ev yapımı zararsız ilaçları denemekte büyük fayda var.
Bu konuyu bir bilene sordum ve aldığım bilgileri sizinle paylaşmak için bu sayfayı hazırladım. Aşağıda yer alan bilgileri veren Ziraat Mühendisi Sayın Mine Pakkaner’e çok teşekkür ederim.

ÇEVRE DOSTU BİTKİ İLACI REÇETELERİ

Bitkinize ilaç yapmadan önce dikkat edilecek hususlar: Bitkinizin küçük bir yaprağında öncelikle fitotoksite testi yapın. Solüsyonu kaplama yapacak şekilde püskürtün, püsürtme başlığınızın çok ince atması önemli, 24 saat sonra yaprakta bir bozulma yoksa güvenle kullanın.


Yalnız bunu güneş altında yapmayın (İlaçlama ve gübreleme ile ilgili hiç bir uygulamayı güneşte yapmayın). Mümkünse gece de yapmayın ki bitkiler geceye kuru girsin. Bitkilerde fungal bir sorun varsa geceleri kuru olmaları çok önemlidir, gece sulama ve ilaçlama yapılmaz.

Obrezya Çiçeği Yetiştiriciliği

Obrezya Çiçeği(Yer Örtücü- Sarkan) Aubrieta Blaumeise

Aubrieta Blaumeise baharda çiçeklenmeye başlayan yer örtücülerden biridir. Kaya bahçelerinde, sarkmasına izin vereceğiniz yükseltilerde ya da dip örtü olarak ağaç ve çalılıkların altlarında mükemmel sonuçlar yakalayabileceğiniz bir bitkidir. Halı gibi yayılıcı özelliği ile bahçenizde bir renk cümbüşü yaratacaktır. Karışık renklerden derlenen tohumları seçebileceğiniz gibi, ayrı ayrı renkleri bir arada ekerek, bahçede düzenleme yapabilirsiniz. Aubrieta kesinlikle sizi tahminizden çok daha fazla mutlu edecek, çiçeklenme döneminde yetiştirmekten mutluluk duyacağınız, ilgi odağı bir bitki olacaktır...

iki ekim dönemi vardır. Erken çiçeklenme için Eylül Ekim, Geç çiçeklenme için Şubat’tan Haziran ortasına kadar geniş bir sürede ekilebilir. Sonbahar ekimlerinde ilk yıl yaz boyunca çiçeklenecektir.


Aubrieta'nın tohumdan yetiştirilmesi oldukça kolaydır. Bitki erişkin boyda yerden sadece 10 cm yükseldiğinden derli toplu, halı gibi bir görüntü sergiler. Yaz kış yeşil bitki, Türkiye iklimine uygun olup, -23 dereceye kadar soğuğa dayanabilen , dayanıklı bir türdür. Bahar boyunca istisnasız her bir noktasından çiçeklenen bitki görsel olarak rakipsizdir.

Aubrieta , bahçe kenarlarında, bordürlerde, köklerinin tutunmasına imkan verecek olan düz duvar girintilerinde, kaya bahçelerinde, ağaç altlarında, ve saksıda yetiştirmeye uygundur. Serin yerleri tercih etmesine rağmen ülke genelinde yetiştirilebilir.

SÖĞÜT SUYUNDAN KÖKLENDİRME HORMONU YAPIMI

SÖĞÜT SUYUNDAN KÖKLENDİRME HORMONU YAPIMI

Geçtiğimiz kış, daha önceden de duyduğum ancak uygulamaya vakit bulamadığım bir tekniği denemeye karar verdim. Teknik, söğütten kesilen parçaların suyun içerisinde birkaç hafta bekletilerek, ağaçlarda kök oluşumuna yardım edecek ve zayıf ağaçların üzerindeki stres yükünü azaltacak olan bir su üretme işlemiydi. Bu teknik, şu anda ticari olarak bulabildiğimiz köklendirici hormonların olmadığı dönemlerde üretim amaçlı olarak kullanılıyordu.
Söğüt (Salix türleri) yılın herhangi bir döneminde 12-15 santim kalınlığındaki dallarından kesilecek parçaları suya koyduğunuzda birkaç hafta içinde kolayca kök vermesi ile bilinir. Hemen hemen bütün kesilmiş dallar kendiliğinden kök vereceğinden, kesilen bölümlere köklendirme hormonu uygulamaya da gerek yoktur.
Bu basit teknik bu kesim sürecinden elde edilen parçalarla hazırlanan suyun, kesik parçalar, daldan köklendirme (air-layer) işleminde, yamadori (toplanmış ağaçlar) ve kök sistemleri zayıf olan ağaçlarda kullanılması temeline dayanıyor.
Söğüt Suyunun Arkasındaki Teori
Suyla karıştırılmış Aspirin uzun zamandan beri kesilmiş çiçeklerin yaşam süresini uzatmak ve ağaçlardan yapılan kesimlerin tutma yüzdesini arttırmak için kullanılmakta. Aspirinin doğal bir pıhtılaşmayı önleyici, yani sıvıların katılaşmasını önleyen bir yapısı var. Ayrıca aspirin bazılarınca kan incelten özelliği ile de bilinir. Aspirinin bitkiler üzerinde de benzer etkileri görünüyor. Ağacın kesilmiş/yaralanmış kısmında veya kökünde pıhtılaşmayı önleyerek, o bölgeye ağacın özsuyunun ulaşabilmesini ve dolayısıyla kendi kendini iyileştirmesini sağlama yeteneğine de sahip.
İlginç olansa Aspirin doğal olarak Söğüt ağacının kabuğunda da bulunan Salicylic asitten elde edilmiştir. Köklenmeyi teşvik eden, içindeki başka kimyasallar da olabilir ancak ilk sebep salicylic asitmiş gibi görünüyor.
Salicylic asidin yaraların kapatılmasını sağlayan Abscisic asidin üretimini engellediği yönünde kanıtlar da mevcut. Abscisic asit bütün bitkiler tarafından kesilmelerine verdikleri ani tepkiyle ürettikleri ve yaralarının acilen kapatılmasını sağlayan bir stres hormonudur.
İşte burada esas noktaya geliyoruz. Söğütten kesilen parçalar suya bazı kimyasallar salarak köklenmelerini sağlar. Biz de bu suyu diğer bitkilerin köklenmesini teşvik etmek amacıyla kullanabiliriz.
İŞE YARIYOR MU?
Konuya halen şüpheyle yanaşarak, Mor Söğütten (Salix purpurea-Purple Willow) kestiğim 50 kadar ince parçayı bir kova suyun içine koydum ve orada 4 hafta boyunca bıraktım. Bütün kesilmiş parçalar çürümeye başladığında dikkat ettim ki su jelimsi bir kıvama gelmişti ve parmaklarımda kaygan bir kalıntı bırakıyordu.
Söğütlerin suyun alt taraflarında kalan taraflarının (özellikle kesilmiş olan uç kısımları) şeffaf jel gibi bir maddeyle kaplandığını ve pamuksu bir görünüm aldığını gördüm.
Bu karışımı geçen kış topladığım Alıç ve Meşelerimi sulamak için kullandım. Şimdiye kadar topladığım ağaçları hayatta tutma oranımın en iyisini bu yöntemle yakaladım ve 20’yi geçkin ağaçtan sadece 2’sini kaybettim. Hayatta kalan ağaçlar da önceki yıllardakilere göre daha güçlü ve dinç görünüyorlardı.
Bu tabii ki başka unsurlarla da alakalı olabilir. Belki benim toplama yeteneğim gelişti, daha iyi bakım uyguladım, toprakları daha iyiydi veya bu kış hava doğadan ağaç toplamak için daha uygundu.
Bununla birlikte görüşüm artık değişmişti ve söğüt suyunu daldan köklendirmede de (air-layer) kullandım. Geride kalan 6 yıl boyunca bahçemdeki Acer Palmatum’larımın (bir Akçaağaç türü) dallarından köklendirme yaparım. Köklenme oranı hep %100’dü ve ne zaman köklenmeye başlayacaklarını dalların kalınlığından söyleyebilirim artık (1-1,5cm kalınlığındaki dallarda 7 haftada, 2,5cm olanlarda 5 haftada). Bu sene daldan köklendirme işleminde kullanacağım sphagnum yosununu (sphagnum moss-bir yosun türü) sulamak için söğüt suyunu denedim. Köklenmenin hepsinde bir hafta kadar daha erken gerçekleştiğini ve eskiye göre çok daha güçlü olduğunu gördüm ki, bu köklenen kısımların kesilerek ana gövdeden daha erken çıkarılabileceği demekti.
Ayrıca bu sene aynı tekniği (air-layer) uyguladığım Prunus incisa (sanırım bir çeşit kiraz veya erik ağacı türü) ve Alıçlarımın da daha verimli ve dinç olduklarını gözlemledim.
Tek çekincem daldan köklendirmeler sonrasında köklerin sadece kesilen bölgede değil de daha geniş bir alanda çıkması oldu ki bu da ileride yapılacak nebari’nin (ağacın kökünün üst taraflarının toprağın dışında bırakılması tekniği) kökler erken bir vakitte şekle sokulmazsa daha az düzgün olması demekti.
Daldan köklendirmelerde kullandığım söğüt suyu, Ağlayan söğüt (Salix babylonica-Weeping Willow) ve Kedi/Keçi Söğütü (Salix caprea-Pussy/Goat Willow) türlerinindi. Bu türlerin arasında bariz bir fark göremedim. Sanırım söğüt suyunun gücü, tamamen suya konulacak dalların sayısı ve kalınlığıyla suyun miktarı arasındaki orantıya bağlı.
Söğüt Suyunun Asitliği Konusu
Saf (çok yoğun) Salycylic asit suya tam manasıyla doyurulursa Ph değeri 2.4 olacaktır ki bu değerde bir asidite bütün yaşam formlarına zararlı olacaktır. Ancak Söğüt suyunun içerisinde bulunan Salycilic asidin miktarı, normalde kullanılan suyun Ph değerini değiştirecek yeteneğe sahip değildir.
Sonuçta;
Söğüt suyunun bitkilerde köklenmeyi teşvik ettiği gibi bilimsel bir iddiam yok sadece duyduğum bir şeyi kanıtlamaya çalıştım. Gördüğüm kadarıyla da bu karışım bitkilerin (ağaçların) köklenme yeteneğini ve benim başarı oranlarımı yükseltti.
Bununla birlikte bu sihirli köklenme uygulamasıyla ilgili şüphemi belirteyim ki Söğüt suyu diğer teknikler doğru şekilde uygulanırsa işe yarayacaktır. Bir kesme (cutting) ya da daldan köklendirme (air-layer) doğru şekilde yapılmadıysa veya yanlış bir dönemde yapıldıysa Söğüt suyu bitkinin köklenmesi için yeterli etkiyi yapamayacaktır.

Söğüt çayının tarifide şöyle(ikinci bir yöndem)
Söğüt dalları 3 cm lik kısa parçalar şeklinde kesilir. Özellikle taze uç dallar seçilir.

Kaynamaya yüz tutan ama kaynamayan suda bir tencerede 2 saat demlenir ve üzeri kapatılarak karanlıkta 1-2 gün bekletilir. Suya geçen IBA artık doğal bir hormon özelliği verir, istenirse bu su, buz kalıplarında daha sonra kullanılmak üzere dondurucuda saklanabilir.

Buradaki resimde dallarıyla beraber yapraklarınıda koyduk

Gerektiğinde çözülerek oda sıcaklığında içerisine herhangibi bir bitki köklendirilmek üzere 24 saat bekletilir ve daha sonra direkt toprağa dikilir. Dikilen yaprağın da ucundan kesilmesi etkiyi arttırır. Toprağa biraz B1 ve B6 vitaminler konursa bu daha da etkili olur. Bal ılık suda eritilerek toprağa dikilmeden önce yaprağın sapı içine batırılırsa bu da ek etki sağlar. Kimyasal kullanmadan evde köklendirici etki yaratmanın şimdilik yolları bunlar.

Çelik Alarak Üretim (Çelik Köklendirme)

ÇELİKLE ÜRETİM


Yapraklı Dış Mekan Süs Bitkilerinde Çelik Alma Zamanı, Çelik Tipi, Kullanılan Hormon ve Konsantrasyonları 



İğne Yapraklı Dış Mekan Süs Bitkilerinde Çelik Alma Zamanı, Çelik Tipi, Kullanılan Hormon ve Konsantrasyonları

1. Çeliği mümkün olan en kısa sürede dikmeniz gerekir. Kurumaması, suyunun kaçmaması esastır.
2.Çelik almada IBA, NAA veya IBA + NAA kullanılır.
IBA(Indol Butirik Asit) ile ağaçlardan çelik alma başlığında pek çok bilgi bulursunuz.