KEDİOTU KÖKÜ

KEDİOTU KÖKÜ

(Valerian Officinalis)

Kedi otunun küçük pembe-beyaz çiçekleriyle çekici bir görüntüsü vardır fakat köklerinin kokusu pek hoş değildir.Bu koku kedilerin çok hoşuna gider,bitkinin toprağını kazıp kökünü çıkarmaya çalışırlar.Bu yüzden bitkiye kedi otu denmiştir.

Ortaçağ boyunca kedi otu her derde dava bir bitki olarak kullanıldı.Şifacılar tarafından pek çok hastalığa özellikle sinir rahatsızlıklarına karşı kullanıldı.

Kedi otu Avrupa,Kuzey Amerika ve Kuzey Asya 'da yetişir.150 değişik türü vardır.Kökleri kullanılır.

Kedi otu başka hiç bir bitkide bulunmayan volatile yağlardan valepotrit, valeranic acid, valeranone, valereal maddelerini içerir.

Pineol,borneol,sineol,karofilen,azulen gibi başka bitkilerde de bulunan yağ asitlerini de ihtiva eder.

Bu yağlar vücutta iltihap kurutucu,anti-spazmodik ve rahatlatıcı etkiye sahiptir.Ayrıca kökler ağrıyı hafifleten ve vücudu rahatlatan alkoloidler içerir.

İçerdiği diğer aktif maddeler rutin,beta-sitosterol,salisilik asit ve kolindir.(1)

Kedi otu çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.Sinir sistemi rahatsızlıkları ve tüm vucudun rahatlatılması için en iyi sinir yatıştırıcı bitkilerden biridir.

Ayrıca ağrı kesici,mide yatıştırıcı,gaz giderici,teskin edici,hipnotik ve tansiyon düşürücü ve anti bakteriyal etkilere sahiptir.

Kedi otu en çok sinirlilik,depresyon,korku,endişe,sinir harabiyeti,histeri,kuruntu,vehim,sinirsel tansiyon ve uykusuzlukhallerinde etkilidir.

Sadece uyuma güçlüğünü tedavi etmekle kalmaz,uyku kalitesini de artırır.(2)

Kedi otu kullanan hastalar sabah gayet dinç ve dinlenmiş olarak uyanırlar,uyku hapları gibi sersemlik yapmaz.

Bir ağrı kesici olarak tansiyon kaynaklı baş ağrılarında,migrende,eklem iltihabında,kas ağrılarında faydalıdır.

Kedi otu zona,siyatik,nevralji(sinir ağrısı),MS ve sara gibi sinir hastalıklarında da etkilidir.

Hissizlik,karıncalanma,ağrı ve kas zayıflığı gibi durumlar kedi otu kullanımıyla etkili biçimde kontrol edilebilir.Yetişkinlerde dikkat eksikliği tedavisinde kullanılır.

Bitki çocuklardaki çeşitli sinir rahatsızlıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır.Almanya'da yapılan bir çalışmada,aşırı hareketlilik,uyku bozuklukları,hiperaktivite,öğrenme bozuklukları,yatak ıslatma,endişe,baş ağrısı,parmak emme ve tırnak yeme gibi sorunları olan 120 çocuğa kedi otu ekstresi verilmiş.

Bitki ekstresinin 3 hafta kullanımından sonra herhangi bir yan etki olmadan çocukların % 75 inde belirgin gelişmeler kaydedilmiş.(3)

Antik Roma'da kedi otu kökü kalp hastalıklarını tedavide kullanılıyordu.Otonom sinir sistemi üzerindeki pozitif etkileri sayesinde kalbi yavaşlatıp gücünü artırarak taşikardi(kalbin hızlı atması,kalp çarpıntısı)tedavisinde etkili olur.

Ritim bozukluklarını ve kan basıncını düzenler.Anti trombotik etkiye sahiptir,kalp krizine neden olan pıhtılaşmayı önler.(4)

Bu düzenleyici etki sindirim ve solunum yolları üzeride de görünür.Kedi otu sindirim enzimlerinin salınmasını sağlayarak ve ülser ağrılarını azaltarak mideyi rahatlatır.

Kalın bağırsakta krampları dindirir,gaz ve ishali keser.Astım tedavisinde yardımcıdır..

Diğer teskin edici ilaçların aksine kedi otunun yan etkileri ve alışkanlık yapıcı özelliği yoktur.Avrupa'da çok yaygın olarak kullanılmaktadır.

References

1. Pedersen, M. Nutritional Herbology. Bountiful, UT: Pedersen Publishing,1987, p. 248.
2. Leathwood, P.D., Chauffard, F. Aqueous extract of valerian improves sleep quality in man. Pharmacol Biochem Behavior 17:65-71, 1982.
3. Klich, R, Gladbach, B. Verhaltensstoerungen im kindesalter und deren therapie. MedizinischeWelt 26(25):1252-1254, 1975.
4. Mowrey, D.B. Herbal Tonic Therapies. New Canaan, CT: Keats Publishing, 1993, pp154-155

Martin Ravitzky is a holistic practitioner and health educator in New York City. To order reprints of this article, write to or call: Karen Ballen, Alternative and Complementary Therapies, 1651 Third Avenue, New York, NY 10128-3649