Süs Bitkilerinde Aşı
Süs Bitkilerinde İngiliz Aşısı
Dilciksiz Aşı
İngiliz aşısı bir kök parçası veya gövde üzerine bir kalem eklemesinde kullanılır. Bu basit metod, genellikle birleşme ya da kallus oluşumun kolay olduğu otsu bitkilerde ya da 1,5 cm ya da daha az çapa sahip olan gövde içeren bitkilerde kullanılmaktadır. İngiliz
aşılarında, anaç ve kalemin her ikisinin çapı aynı olmalıdır.
Kalemin ve anacın hazırlanması: Anacın kesiminde, 2–2,5 cm uzunluğunda çapraz kesim kullanılır. Kalemin taban kısmında kesim aynı şekilde yapılır.
Kalemin yerleştirilmesi: Anaç ve kalem üst üste yerleştirilir ve lastik aşı bandı ya da aşı bağı ile sarılır.
Aşının korunması: Birleşme yeri aşı macunu ya da aşı boyası ile kaplanır. Aşı
kaynayana kadar anaca sprey şeklinde su verilir. Fazla sulama kalemde ölüme sebep olabilir. Aşı iyileştikten hemen sonra mutlaka aşı bandı ya da bağı çıkartılmalıdır.
Dilciksiz İngiliz aşısı
Dilcikli Aşı
Dilcikli İngiliz aşısı en çok meyve ağacı ya da süs ağacı aşılarında kullanılmaktadır. Anaç ve kalemin her ikisi de eşit ölçüde ve tercihen çapları 1,5 cm’den az olmalıdır. Teknik İngiliz aşısına benzer, ondan farkı anaç üzerinde yer alan kamçının kalem üzerindeki dili tutmasıdır. Bu farkların ikincisi ek yerini bağlamak bize kalmıştır. Dilcikli İngiliz aşısı için, kalem ve anacın her ikisinde de benzer kesimler yapılır. Bu kesimler bıçağın tek seferde çekilmesi ile yapılmalı ve düzgün bir yüzeye sahip olmalıdır böylece iki yüzeyde de güzel bir aşı birleşmesi sağlanabilir.
Kalem ve anacın hazırlanması: Anacın kesiminde çapraz kesim yapılır.
Kesim yüzeyinin uzunluğu, aşı yapılacak anacın çapından 4-5 kere daha uzun olmalıdır. Kalemin taban kısmında aynı tipte bir kesim yapılır. Daha sonra, kabuk ile özün ortasına, anacın kesim yapılan ucuna çaprazlama bıçağın ağzı yerleştirilir. Öz ve odunun
merkezinden açı yapacak şekilde bıçağın ağzı aşağı doğru tek seferde kullanılır. İlk çapraz kesimin sonuna gelindiğinde durulur. İkinci kesim odunun parçasını takip etmemeli fakat ilk kesime paralel yapılmalıdır.
Kalemin yerleştirilmesi: Kalem de anaç gibi hazırlandıktan sonra anaç içerisine
kalem yerleştirilir böylece kamçı ve dil birbirine bağlanır. Mutlaka onların kambiyumlarının aynı hizada olması sağlanır.
Aşının korunması: Aşı yeri aşı bağı ya da bandı ile bağlanır ve aşı boyası ya da aşı macunu ile kaplanır. Asla bağlama materyallerinin gövdeyi sıkmasına izin verilmez.
Dilcikli İngiliz aşısı
Dilcikli İngiliz aşısı yapımı aşamaları
KAKTÜSTE AŞILAR
Kaktüslerde genellikle yarma aşı ve düz kesim aşı yöntemleri kullunılır.bunlar aşağıda açıklanmıştır.
Yarma Aşı
Yetiştirmesi güç ya da uzun süren türlerin çoğaltılması için uygun bir yöntemdir. Bu işlemde, yavaş büyüyen bir tür, hızlı büyüyen bir türün üzerine aşılanır. Aşılama sonrası, büyüme hızı on kata kadar çıkartılabilir. Schlumbergera gibi yapraklı formlar ilkbaharda aşılandıkları taktirde iyi sonuç alınır. Kuvvetli bir kök yapısına sahip hızlı büyüyen bir bitkinin üstünden 2,5-3 cm kadar bir bölümü kesilir. İkinci aşamada, bu gövdenin tam ortasından aşağıya doğru iki santim kadar diklemesine bir yarık açılır. Mesela bir Schlumbergera aşılanacaksa bir iki yapraklık, sağlıklı bir parça ek yerinden kesilir. En alttan bir santimlik kısmı kesip atılır. Geri kalan kısımda, alt tarafta iki yüzden açılı bir kesim yaparak sivri bir kama oluşturulur. Stok olarak kullanacak olduğunuz gövdedeki yarığı esnetip hazırlanmış olan kama araya sokulur, her iki bitkinin ortalarındaki merkezlerin temas etmesi sağlanır. Aşılanan parçanın kaymasını önlemek amacıyla, bir başka kaktüsten kesip koparılan uzunca bir diken tam ortadan saplanıp çevreden bir rafyayla sarılır. Aydınlık bir yerde büyümeye bırakılır.
Düz Kesim Aşı
Bu yöntem, bükülmeye yatkın türler ve klorofili olmayan türler için kullanılır. Kök için, sağlıklı bir kaktüs seçilir. Echinopsis ve Euphorbia gövde (stok) kullanımı için genellikle tercih edilir. Aşıyı hazırlarken malzemelerin temiz olmasına özen gösterilir, çünkü kaktüs yaraları mantar hastalıklarını çabuk kapmaktadırlar. İlk olarak köklerinden ve büyüme gücünden yararlanacak olduğunuz bazı kaktüs (stok), tepesinden 3 cm kadar aşağıdan yatay olarak kesilir. Ortadaki çekirdek bölüm ortaya çıkacaktır. Dilimlerin ucundan aşağıya doğru 1 cm kadar, açılı parçacıklar keserek tepenin hafifçe yuvarlaklaşması sağlanır. Bazı kaktüsler, kurudukça orta bölüm çökmekte, bu da üste aşılamış olduğunuz yeni kaktüsün alt ile temasını engelleyebilmektedir, bu şekilde bir kesim ile orta bölüm çökse bile sorun olmayacaktır. Aşılanacak kaktüs toprak hizasından kesilir. Kenarlarından bir miktar dokuyu konik biçimde kesip ortadaki merkez doku ortaya çıkartılır Aşılanan kaktüs yerine koyup hafifçe bastırarak döndürülür, böylelikle, eğer kaldıysa aradaki hava çıkartılmış olur. Daha sonra bir lastik bantla hafifçe baskı
uygulayacak şekilde tutturulur. Birkaç hafta içinde kaktüs büyümeye başlayacaktır.