İ. Bülent ALPASLAN
Ziraat Yük. Müh.
Süne
Tanınması: Süne hububatın en önemli zararlısıdır. Ergin böcek 1 cm. boyunda olup, vücut şekli oval, üst kısmı hafif kubbemsidir. Genellikle toprak renginde olan zararlı pis bir kokuya sahiptir. Ergin ve yavrular (nimfler) ince uzun hortumları ile ekinlerin sap ve danelerini emmek suretiyle zarar yapmaktadır.
Yaşayışı: Çiftçilerimizin kepenekli böcek dediği süne, yaz sonundan ilkbahara kadar geçen süreyi kışlak denilen dağ ve tepelerde meşe, geven, ve kirpi otu gibi bitkilerin yaprakları altında ve arasında geçirir.
İlkbaharda ısınan hava ile birlikte kışlaklardan uçarak genellikle Nisan ayı sonunda ekili alanlara iner. Orada bir süre beslenen erginler çiftleşir ve yumurta bırakırlar. Filizi yeşil renkteki yumurtalardan çıkan yavrular (nimfler) danede emgi yaparak büyük ölçüde zararlı olur. Temmuz ayı sonlarında gelişimini tamamlayan yeni nesil erginleri kışlaklara çekilir.
Zararı: Süne, zararını hububatın bütün gelişme dönemlerinde yapmaktadır.
1- Kurtboğazı Zararı: Kışlamış erginler kardeşleme dönemindeki hububatı toprağa yakın kısmından emerek kurutur. Bu şekilde emilmiş bitki sap çıkarıp, dane bağlamaz.
2- Akbaşak Zararı: Kışlamış erginler, başaklanma dönemindeki hububatın sapını emerek bitkinin kurumasına ve dane bağlamasına engel olur.
3- Dane Emgi Zararı: Hububatın süt ve sarı olum devresinde, süne nimfleri ve yeni nesil erginler daneleri emerek büyük ölçüde zararlı olur. Bu şekilde zarar %2 nisbetinde bile olsa daneler ekmeklik ve tohumluk özelliklerini kaybeder. Yoğunluğun fazla olduğu yer ve yıllarda bu üç tip zarar birleşerek hububatta %100' e ulaşan kayıplara sebep olmaktadır.
Mücadelesi: Süne mücadelesi büyük ölçüde teknik çabayı gerektiren bir çalışma olup, ancak Devlet ve üretici işbirliğiyle yürütülmesi mümkündür.
Tarım kuruluşları teknik eleman, ilaç ve alet ile bu mücadeleyi yönetir ve destekler. Bu konuda teşkil edilen ekipler zararlının oraya inişinden itibaren sürekli olarak ekim alanlarını kontrol eder, gerekli sayımları yapar ve süne yumurtalarının parazitlenme nisbetini tesbit eder.
Bu çalışma sonucuna göre mücadeleye karar verilen yerlerde durum üreticiye duyurulur ve zararlının 2 nci dönem nimf (yavru) devresinde ilaçlı mücadeye başlanır.
İlaçlamalar yer aletleri ve uçakla yapılmakta olup, gerekli ilaç devlet tarafından karşılanmaktadır.
Üreticilerimizden neler bekliyoruz:
* Tarlalarınızı kontrol ediniz. Süne mücadelesinde zararlının yoğunluk gösterdiği ekilişlerin tesbitiyle sayımlar büyük önem taşır. Ekiplerimizin tüm ekilişleri zamanında kontrol etmesi son derece güçtür. Bunun için her üreticinin tarlasını sık sık kontrol ederek, yoğunluk gördüğü anda en yakın ilgiliye haber vermesi, sünenin tesbiti ve sayımının kısa sürede yapılmasını sağlayacaktır. Bu da büyük ölçüde zaman, emek ve para tasarrufu demektir.
* Ekiplerin tavsiyelerine uyunuz. İlaçlı mücadelede sayım sonuçlarına göre yapılacağı için teknik elemanların söylediklerine uyunuz, tavsiye olunan metod ve ilaç dışında başka arayışlarla vakit geçirmeyiniz.
* Yumurta paraziti yardımcımızdır. Sünenin en büyük tabii düşmanı yumurta parazitleridir. Bölgenizde parazitlenme nisbeti yüksek ise ilaçlı mücadeleye gerek olmadığını biliniz.
* Aletinizle mücadeleye katılınız. İlaçlamalar yer aletleri ve uçakla yapılmaktadır. Küçük sahalardaki kışlamış ergin ile uçağın giremeyeceği yerlerdeki nimf mücadelesinde ilaçlama çiftçilerimizce yapılacaktır. Teşkilatın alet ve ilaç yardımı yanında kendi atamizör ve sırt pülverizatörlerinizle mücadeleye katılınız.
* İlacı uygun dozda ve zamanında atınız. Süne mücadelesi günün sakin zamanlarında yapılır. Bunun için yer aletleri ile yapacağınız ilaçlamayı sabah 4- 10 öğleden sonra 15- 18 saatlerinde uygulayınız.
* Mücadeleye yardımcı olunuz. Uçakla mücadelede ekiplerimize, ihtiyaç duyacakları traktör, su tankeri vb. hususlarda yardımcı olunuz.
Değerli üreticiler,
Süne tabii bir afettir. Mücadelesi güç olup, topyekün bir çalışma gerektirir. Bu konuda görev yapacak elemanlar sizler için çalışacaklardır. Onların talimatlarına uyunuz ve yardım taleplerini geri çevirmeyiniz.
Başarının; teşkilatımızla yapacağınız işbirliği sayesinde olacağını unutmayınız. Daha fazla bilgi için tarımkuruluşumuza başvurunuz.
Kımıl
Tanınması: Kımıl, bölgemiz tarımında büyük yeri olan hububatın en önemli zararlısıdır. Ergin böcek yaklaşık 1 cm. boyunda olup, kirli sarı renklidir ve tahta kurusu gibi kokar. Zararını ince uzun hortum ile ekinlerin sap ve danelerini sokup emmek suretiyle yapmaktadır.
Yaşayışı: Kımıl ergini yaz sonundan ilkbahara kadar geçn süreyi kışlak denilen dağ ve tepelerde, çam, meşe, geven, kirpi otu gibi bitkilerin dökülmüş yaprakları altında ve arasında geçirir. İlkbaharda ısınan hava ile birlikte kışlaklarından uçarak toplu halde ekili alanlara inerler. Burada bir süre toplu halde beslenen zararlı, çiftleşir, yumurta yapar ve daha sonra da dağılır. Danede emgi yaparak, zararlı olan yeni nesil erginler ise Temmuz ayı sonunda kışlaklara çekilir.
Zararı: Kımıl zararını hububatın bütün gelişme dönemlerinde yapmaktadır.
1- Göbek Kurusu: Kışlamış erginler kardeşlenme döneminde hububatı kök boğazı üzerinden emerek kurutur.
2- Akbaşak Zararı: Kışlamış erginler başaklanma dönemindeki hububatın sapını emerek bitkinin dane bağlamasına engel olur.
3- Dane Emgi Zararı: Hububatın dane bağladığı dönemde yeni nesil erginler daneleri emerek onları kavuz durumuna getirir. Ekmeklik ve tohumluk özelliklerini bozar.
Mücadelesi: Kımıl mücadelesi devlet ve üretici işbirliğiyle yürütülen bir çalışmadır. Tarım kuruluşları; teknik eleman, alet ekipman vs. ile uygulamayı yönetir ve destekler. Üreticilerimizden beklediğimiz hususlar ise şunlardır.
* Tarlalarınızı sürekli kontrol ediniz. Kımıla karşı yapılacak ilaçlı mücadelede en önemli nokta, kışlaktan inen kımılı toplu olarak yakalıyarak dağılmasına fırsat vermeden en kısa sürede imha etmektir. Bu nedenle Nisan ayı sonundan itibaren tarlalar kontrol edilmeli, toplu iniş görüldüğü takdirde hemen en yakın tarım kuruluşu haberdar edilmelidir. Böylece o bölgede ilaçlama yapılacak olan saha asgariye indirilmiş olacaktır. Toplu iniş tesbit edilemez ve dağılma meydana gelirse o takdirde tüm ekili alanların ilaçlanması gerekir ki bu da hem devlet hem de siz üreticilerimizin daha fazla para, emek ve zaman harcaması demektir.
* Tarlada kımıl sayımını mutlaka yapınız. İlaçlamaya başlamadan önce tarlada kımıl tesbit edilmeli ve ancak metrekarede 2 canlı kımıl olduğu taktirde ilaçlama yapılmalıdır.
* İlaçlamayı zamanında yapınız. Kımılın beslenme için hububatın sap ve başaklarına çıktığı günün serin saatleri ilaçlı mücadele için en uygun zamandır. Sabah 4.00-9.00 ile akşam 16.00- 20.00 saatlerinde yapılacak mücadele en iyi neticeyi verir.
* İlacı tam dozunda atınız. Kımıl mücadelesinde kullanılacak ilaç miktarı dekara 2 kg. dır. Bundan az atılacak ilaç etkisiz kalmakta, fazlası ise israf olmaktadır.
* Mücadele aletlerini dikkatli kullanınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder