Nilüfer, Sugülü (Nymphea sp.)
Bilimsel Sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Ranunculales
Familya: Ranunculaceae
Cins: Nymphea sp.
Genel Özellikleri
Su zambaklarını içeren bir cinstir. Bunların içinde ülkemizde de doğal olarak yetişen beyaz su zambağı ( Nymphea alba ) bulunmaktadır. Rizomlu su bitkileridir. Yuvarlak, büyük ve parlak yeşil yapraklıdır. Kokulu olabilir. Çiçekleri beyaz, kırmızı, sarı, mavi olabilir. Çiçek çanak yaprakları 4 adet, taç yaprakları ise çok sayıdadır. 40 kadar türü bulunmaktadır. Çiçekleri güneşli ortamlarda ve saat 7 – 16 saatleri arasında açar.
Dayanıklı bu türlerin beyaz, pembe, turuncu ve sarı renkli çiçekli olanları vardır.
Üretimi
Dikim zamanı daha çok nisan ve mayıs aylarıdır. Fakat ağustos ayına kadar devam edebilir. Gelişme hızı yönünden büyüklükleri önemli olmayan rizom parçaları, toprağa sürgün gözü yukarı gelecek tarzda bastırılır. Bunların yüzmelerini engellemek için üstlerine birkaç parça taş konur. Su seviyesi başlangıçta düşük tutulur. Rizom üzerinde en fazla 20 cm su bulunmalıdır. İlkbahar dikiminden yaklaşık 6 hafta sonra çiçeklenme olur. Nilüferler mümkün olduğu kadar fazla güneş sever. İyi gübrelenmiş kum içermeyen topraklardan hoşlanır. Rizomlar çok büyükse parçalanmalıdır. Üretme, rizom parçalanması ve göz çelikleri ile nisan ve mayıs aylarında yapılır. Tohumla üretmek de mümkündür. Tohumları toplamak için meyvelerin altına bir kap yerleştirilmelidir. Tohumlar ancak su üzerinde 20 dakika kalabilir. Tohumlar ilkbaharda yaklaşık sıcaklık 21 derece olduğunda zengin balçık toprağı içeren saksılara ekilir. Saksı suyun altında olmalıdır.
Ekolojik İstekleri
Toprak katı, besince zengin, tınlı ve az geçirgen olmalıdır. Su içindeki çürüyüp dibe giden artıklar başlıca gıdalarıdır. Bu gıdaları su içinde bitki organları yardımıyla doğrudan sudan alabilir. Sağlıklı bir gelişim için güneşli ve serbest ortamda yetişmesi gerekir. Havuz veya gölün suyunun kışın boşaltılması halinde soğuklardan korunması gerekir. Bu gibi hallerde, 30 cm kalınlığında yaprak tabakası örtü materyali olarak kullanılır. Genellikle asgari 3 metre aralıkla dikilmelidir. Çoğu zaman derin, berrak ve soğuk suyu tercih eder.
Peyzajda Kullanımı
Derin olmayan göl ve havuzlarda iyi gelişim gösterir. Kap içerisinde de yetiştirilebilir.
Önemli Türleri
Nilüferler dayanıklı ve tropik nilüferler olarak ikiye ayrılır.
Dayanıklı Nilüferler
Bunlar, Avrupa ve Amerika kökenli su içi bitkileridir. Birçok türü ve melezi pembe, kırmızı, sarı ve beyaz renkli olabilir. Nisan ve haziran ayları arasında dikim yapılır. Su derinliği 15 – 60 – 90 cm arasında değişebilir.
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Ranunculales
Familya: Ranunculaceae
Cins: Nymphea sp.
Genel Özellikleri
Su zambaklarını içeren bir cinstir. Bunların içinde ülkemizde de doğal olarak yetişen beyaz su zambağı ( Nymphea alba ) bulunmaktadır. Rizomlu su bitkileridir. Yuvarlak, büyük ve parlak yeşil yapraklıdır. Kokulu olabilir. Çiçekleri beyaz, kırmızı, sarı, mavi olabilir. Çiçek çanak yaprakları 4 adet, taç yaprakları ise çok sayıdadır. 40 kadar türü bulunmaktadır. Çiçekleri güneşli ortamlarda ve saat 7 – 16 saatleri arasında açar.
Dayanıklı bu türlerin beyaz, pembe, turuncu ve sarı renkli çiçekli olanları vardır.
Üretimi
Dikim zamanı daha çok nisan ve mayıs aylarıdır. Fakat ağustos ayına kadar devam edebilir. Gelişme hızı yönünden büyüklükleri önemli olmayan rizom parçaları, toprağa sürgün gözü yukarı gelecek tarzda bastırılır. Bunların yüzmelerini engellemek için üstlerine birkaç parça taş konur. Su seviyesi başlangıçta düşük tutulur. Rizom üzerinde en fazla 20 cm su bulunmalıdır. İlkbahar dikiminden yaklaşık 6 hafta sonra çiçeklenme olur. Nilüferler mümkün olduğu kadar fazla güneş sever. İyi gübrelenmiş kum içermeyen topraklardan hoşlanır. Rizomlar çok büyükse parçalanmalıdır. Üretme, rizom parçalanması ve göz çelikleri ile nisan ve mayıs aylarında yapılır. Tohumla üretmek de mümkündür. Tohumları toplamak için meyvelerin altına bir kap yerleştirilmelidir. Tohumlar ancak su üzerinde 20 dakika kalabilir. Tohumlar ilkbaharda yaklaşık sıcaklık 21 derece olduğunda zengin balçık toprağı içeren saksılara ekilir. Saksı suyun altında olmalıdır.
Ekolojik İstekleri
Toprak katı, besince zengin, tınlı ve az geçirgen olmalıdır. Su içindeki çürüyüp dibe giden artıklar başlıca gıdalarıdır. Bu gıdaları su içinde bitki organları yardımıyla doğrudan sudan alabilir. Sağlıklı bir gelişim için güneşli ve serbest ortamda yetişmesi gerekir. Havuz veya gölün suyunun kışın boşaltılması halinde soğuklardan korunması gerekir. Bu gibi hallerde, 30 cm kalınlığında yaprak tabakası örtü materyali olarak kullanılır. Genellikle asgari 3 metre aralıkla dikilmelidir. Çoğu zaman derin, berrak ve soğuk suyu tercih eder.
Peyzajda Kullanımı
Derin olmayan göl ve havuzlarda iyi gelişim gösterir. Kap içerisinde de yetiştirilebilir.
Önemli Türleri
Nilüferler dayanıklı ve tropik nilüferler olarak ikiye ayrılır.
Dayanıklı Nilüferler
Bunlar, Avrupa ve Amerika kökenli su içi bitkileridir. Birçok türü ve melezi pembe, kırmızı, sarı ve beyaz renkli olabilir. Nisan ve haziran ayları arasında dikim yapılır. Su derinliği 15 – 60 – 90 cm arasında değişebilir.
Su, güneşli alanlarda bulundurulmalıdır.
Nisan ve mayıs aylarında gözlerle, rizomlarla ya da yan sürgünlerle üretimi yapılır.
Nymphea alba: Beyaz Nilüfer
Ülkemizde birçok göl ve geniş su birikintilerinde bulunmaktadır. Yaprakları yuvarlak yumurta biçiminde, parlak, yeşil renklidir. Yapraklar yaklaşık olarak 30 cm kadar genişliğe sahiptir. Çiçekleri beyaz ve 10- 12 cm çapındadır. Çiçekler 7 – 16 saatleri arasında açar.
Nymphea alba: Beyaz Nilüfer
Ülkemizde birçok göl ve geniş su birikintilerinde bulunmaktadır. Yaprakları yuvarlak yumurta biçiminde, parlak, yeşil renklidir. Yapraklar yaklaşık olarak 30 cm kadar genişliğe sahiptir. Çiçekleri beyaz ve 10- 12 cm çapındadır. Çiçekler 7 – 16 saatleri arasında açar.
Çiçeklerin haziran ortasından ağustos ortasına kadar açtığı gözlenmiştir.
 |
| N. alba var. rosea: Pembe çiçekli |
 |
| N. alba var. rubra: Kırmızı çiçekli |
Nymphea odorata
Amerika’nın doğusunda yayılış göstermiştir. Yaprakları derimsi ve yuvarlaktır. 25 cm genişliğinde olan yapraklar kırmızı renge sahiptir. Yaprakların ucu sivridir. Çiçekleri beyaz, 12–15 cm çapında 6–12 saatleri arasında açar. Kokuludur. Çiçekler açtıktan 3- 4 gün sonra solmaktadır.
Amerika’nın doğusunda yayılış göstermiştir. Yaprakları derimsi ve yuvarlaktır. 25 cm genişliğinde olan yapraklar kırmızı renge sahiptir. Yaprakların ucu sivridir. Çiçekleri beyaz, 12–15 cm çapında 6–12 saatleri arasında açar. Kokuludur. Çiçekler açtıktan 3- 4 gün sonra solmaktadır.
Tropik Nilüferler
Genellikle sera ve su bitkileridir. Çok güzel ve kokuludur. Kolay yetiştirilemez.
Genellikle sera ve su bitkileridir. Çok güzel ve kokuludur. Kolay yetiştirilemez.
Havuz suyunun sıcaklığı 22 derece olmalıdır.
Nymphea tuberosa
Yapraklar incedir ve yırtmaçlar arasında açı yoktur. Yapraklar birbiri üzerine binmiştir.
Nymphea tuberosa
Yapraklar incedir ve yırtmaçlar arasında açı yoktur. Yapraklar birbiri üzerine binmiştir.
Çok kuvvetli gelişir. Bol çiçeklidir. Su yüzeyinden biraz yukarıda çiçek açar.
Nymphea lotus (Mısır Lotusu)
Sera ve su nilüferidir. Nil nehrinde doğal olarak bulunan bu türün su yüzünde açan büyük beyaz ve geceleri çok kokan çiçekleri vardır. Çiçekler akşam ve gece açar. Yaprakların çapı 60 cm olabilir.
Sera ve su nilüferidir. Nil nehrinde doğal olarak bulunan bu türün su yüzünde açan büyük beyaz ve geceleri çok kokan çiçekleri vardır. Çiçekler akşam ve gece açar. Yaprakların çapı 60 cm olabilir.
Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Büyük bir sorun oluşturacak problemi yoktur.
Saksıda Nilüferler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder